Caffeine là gì? Caffeine tốt hay xấu cho sức khỏe?

Caffeine là hợp chất tự nhiên có tác dụng kích thích não bộ. Trong thời đại hiện nay, caffeine rất phổ biến trong các loại thực phẩm, đồ uống như cà phê, trà hay cacao,… Vậy caffeine là gì? Caffeine là một chất kích thích tự nhiên có màu trắng, vị đắng, xuất hiện trong hơn 60 loại thực vật bao gồm hạt cà phê, lá trà và ca cao,…Vậy caffeine có tác dụng lợi hay hại đối với cơ thể người dùng?

 Tùy từng loại thực phẩm, đồ uống sẽ có hàm lượng caffeine khác nhau và từ đó sẽ mức độ tác động lên cơ thể tương ứng. Caffeine có tác dụng kích thích não bộ và hệ thần kinh trung ương, giúp tăng khả năng tập trung và hiệu suất làm việc.

Theo thống kê từ các tổ chức uy tín đã chỉ ra rằng hơn 75% dân số thế giới sử dụng ít nhất một sản phẩm có chứa caffeine hằng ngày, trong đó ở Bắc Mỹ có hơn 90% người trưởng thành tiêu thụ caffeine. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ ( FDA) đã xem caffeine vừa là phụ gia thực phẩm và vừa là thuốc.

Cách caffeine hoạt động khi đưa vào cơ thể

Caffeine thường sẽ được đưa vào cơ thể thông qua việc tiêu thụ thực phẩm. Khi vào cơ thể, caffeine rất nhanh chóng sẽ được hấp thụ từ niêm mạc ruột vào máu. Tiếp đến, caffeine sẽ phân hủy và chuyển hóa tại gan tạo thành hợp chất mới tác dụng lên các cơ quan khác, đặc biệt là não bộ. Caffeine có tác dụng làm ức chế Adenosine ( một hợp chất dẫn truyền thần kinh giúp não bộ thư giãn, khiến ta buồn ngủ và dễ mất tập trung).

Thông thường, trong cơ thể sẽ sản sinh Adenosine liên tục và tích tụ dần trong ngày, điều hướng cơ thể nên thư giãn và nghỉ ngơi vào cuối ngày. Tuy nhiên, dưới sự tham gia tác động của caffeine sẽ khiến Adenosine không thể thực hiện chức năng của mình từ đó giúp bạn có được sự tỉnh táo và tập trung cần thiết.

Caffeine có tác dụng gì đối với cơ thể?

Lợi ích

• Kích thích hoạt động của não bộ: giúp duy trì khả năng tập trung, tư duy sáng tạo và hiệu suất làm việc
• Trong thể thao và các hoạt động ngoài trời: caffeine giúp tăng cường khả năng phản xạ, sự linh hoạt và sức bền của cơ thể. Ngoài ra, caffeine còn sử dụng chất béo trong nhiên liệu giúp ta có thể kiểm soát tốt cân nặng, đốt cháy mỡ thừa. Xem thêm: Uống cà phê có béo không?
• Phòng ngừa nguy cơ mắc các bệnh như: đái tháo đường loại 2, bệnh gout, bệnh xơ gan,…
• Tác động tích cực với làn da: caffeine có thể giúp giảm sưng, kích thích tái tạo tế bào, giảm nếp nhăn, bảo vệ da khỏi tác động của tia UV, và giảm bọng mắt và quầng thâm dưới mắt.

Tác hại

Mặc dù có nhiều lợi ích và tác động tích cực lên cơ thể con người. Tuy nhiên nếu sử dụng sai mục đích và liệu lượng bất hợp lý thì caffeine sẽ có một số tác hại nhất định.

• Mất ngủ là điều một số người hay mắc phải khi sử dụng thực phẩm chứa nhiều caffeine vào buổi tối khiến cho caffeine chưa hoàn toàn được tiêu thụ đặc biệt là cà phê. Hiện nay, trên thị trường đã có một số sản phẩm cà phê có hàm lượng caffeine thấp thích hợp với những người hay mất ngủ.
• Ảnh hưởng đến thận vì caffeine có tác dụng đến Diuretic, kích thích thận sản xuất nước tiểu, tăng áp lực máu và lưu lượng máu đến thận.
• Caffeine có thể gây ra tình trạng phụ thuộc và cảm giác thiếu hụt khi ngưng sử dụng. Tuy nhiên, tính nghiện này không quá nghiêm trọng, việc nên làm là cần nên sử dụng caffeine ở mức độ vừa phải.

Một số lưu ý khi dùng caffeine

Caffeine chỉ nên sử dụng thông qua các loại thực phẩm, khi sử dụng dưới dạng thuốc thì nhất định phải có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.

Đối với thai phụ, phụ nữ cho con bú và trẻ em nên hạn chế việc sử dụng caffeine.

Lượng caffeine cần thiết để đạt được các lợi ích là khoảng 200-400mg mỗi ngày, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người. Nếu sử dụng hàm lượng caffeine ở mức cao có thể gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn.

Bảng ước tính hàm lượng Caffeine trong một số loại thực phẩm